-
litraż i metraż, ale gramatura
26.09.202326.09.2023Dzień dobry,
ostatnio, w odniesieniu do wagi produktu, użyłem słowa „gramaż” — w analogii do „litraż”, „metraż”. Zostałem słusznie poprawiony, bo odpowiednie byłoby słowo „gramatura”. Zastanawia mnie skąd taka różnica w formach, okazuje się, że nie znalazłem w żadnym słowniku słowa „gramaż”.
-
porywać się z motyką, ale na co?16.04.201216.04.2012Witam,
do niedawna znałam frazę porywać się z motyką na słońce, tymczasem okazało się, że równolegle z nią funkcjonuje porywać się z motyką na księżyc. Ciekawi mnie, która z wersji jest tą pierwotną i skąd się w ogóle wzięła?
Pozdrawiam -
Poseł na sejm, ale do Parlamentu Europejskiego
7.05.20217.05.2021Dzień dobry!
Dlaczego mówimy poseł na Sejm RP, ale: poseł do Parlamentu Europejskiego, poseł do Kongresu Deputowanych? Skąd wzięła się różnica między przyimkami (na / do) i czy można pominąć przyimki?
-
wielka litera, ale nie odwieczna9.11.20149.11.2014Witam,
skąd wzięła się reguła zaczynania zdań wielką literą? Można wyznaczyć jej wyraźny początek, czy był to proces bardziej rozbity w czasie? -
analizować, ale syntetyzować19.09.201319.09.2013Dzień dobry,
dlaczego standardowym czasownikiem od rzeczownika synteza jest syntetyzować? Na logikę (której wszak nie oczekuję od języka) powinno być chyba syntezować, które to słowo istnieje, lecz jest oznaczone jako „dawne”. Moja logika podparta jest takimi schematami, jak redukcja – redukować, analiza – analizować lub miłość –miłować. Skąd więc -ty- w syntetyzowaniu?
Pozdrawiam,
Jarek Hirny -
ktoś inny, ale coś innego8.09.20048.09.2004Chciałbym dowiedzieć się, skąd wzięły się pewne kuriozalne zwroty, jak: coś ciekawego, nic trudnego? Odmiana przymiotnika w mianowniku i bierniku jest inna, niż można by się tego spodziewać (w pozostałych przypadkach nie ma nieregularności). Jak powstały takie zwroty?
-
Prowansja, ale: prowansalski 1.02.20191.02.2019Dzień dobry,
proszę o wyjaśnienie, skąd wziął się przymiotnik prowansalski. Skoro kraina nazywa się Prowansja, to czy przymiotnik nie powinien brzmieć prowansjański?
Pozdrawiam
Szymon Kościów
-
Szereg problemów zostało rozwiązanych, ale: Część problemów została rozwiązana 23.10.201923.10.2019Witam. Nie rozumiem związku zgody w zdaniu: Szereg problemów zostało rozwiązanych. Skąd forma zostało, która kojarzy mi się z rodzajem nijakim, skoro ani problemy, ani szereg nie są rodzaju nijakiego. Z którą częścią podmiotu uzgadniamy orzeczenie, logiczną czy gramatyczną? W „Kurierze Lubelskim” przeczytałam zdanie: Część problemów została już rozwiązana. Czy zdanie jest poprawne? Jeśli tak, to dlaczego orzeczenie jest tutaj uzgodnione z rodzajem żeńskim słowa część?
-
Nie pamiętam skąd31.10.200731.10.2007Czy przed skąd powinien się znaleźć przecinek? „Mam, ale nie pamiętam skąd”.
-
Ali i Charlie w odmianie i pisowni13.02.201313.02.2013Chciałabym zapytać o odmianę i wymowę dwóch imion: arabskiego Ali i anglosaskiego Charlie. Intuicja podpowiada mi, że odmieniają się one w zasadzie identycznie. Różnica polega na tym, że w imieniu Charlie [czarli] „i” pozostaje w formach odmienionych [czarljego], natomiast w odmianie imienia Ali wypada: Alego, Alemu itd. Chciałam zapytać, czy dobrze odmieniam, a jeśli tak, to skąd się bierze różnica?